Eklemlerde ani ve şiddetli ağrılara neden olan bir artrit türüdür. Ayak başparmağında ortaya çıkan bu hastalık, vücuttaki ürik asit seviyelerinin yükselmesi sonucu oluşur. Gut hastalığı, yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir. Ancak doğru tedavi ve yaşam tarzı değişiklikleri ile kontrol altına alınabilir.
Gut Hastalığı Belirtileri
Gut hastalığı genellikle aniden ortaya çıkar ve çoğu zaman gece saatlerinde kendini belli eder. Şiddetli eklem ağrısı, en sık ayak başparmağında görülse de, diz, ayak bileği, dirsek ve bilek gibi diğer eklemleri de etkileyebilir. Etkilenen eklem bölgesi sıcak, şiş ve kızarık hale gelir. Ağrı ve şişlik nedeniyle eklem hareketleri zorlaşır. Tedavi edilmezse, tekrarlayabilir ve zamanla daha fazla eklemi etkileyebilir.
Gut Hastalığı Nedenleri
Hastalığın en önemli nedeni vücutta ürik asit seviyesinin yükselmesidir. Aşırı kırmızı et, sakatat, deniz ürünleri ve alkol tüketimi ürik asit seviyelerini artırabilir. Ailede gut hastalığı öyküsü olan bireylerde bu hastalık daha yaygın görülebilir. Fazla kilo, vücudun fazla ürik asit üretmesine ve böbreklerin bunu yeterince atamamasına neden olur.
Böbreklerin yeterli çalışmaması, ürik asidin vücutta birikmesine yol açabilir. Diüretikler (idrar söktürücüler) ve aspirin gibi ilaçlar ürik asit seviyelerini artırabilir. Diyabet, hipertansiyon ve metabolik sendrom gibi rahatsızlıklar gut hastalığı yaşanmasına yatkınlığı artırır.
Gut Hastalığı Teşhisi
Hastalığı teşhis etmek için doktorlar genellikle şu yöntemleri kullanır:
- Kan Testleri: Ürik asit seviyesinin ölçülmesi
- Eklemlerden Sıvı Örneği Alınması: Ürik asit kristallerinin varlığını belirlemek için yapılır.
- Röntgen ve Ultrason: Eklemlerdeki hasarı ve ürik asit birikimini görmek için kullanılır.
Gut Hastalığı Tedavisi
İbuprofen gibi non-steroidal antiinflamatuar ilaçlar gut atağı sırasında ağrıyı hafifletir. Kolşisin, gut krizlerini önlemek ve azaltmak için kullanılır. Kortikosteroidler, şiddetli gut ataklarında iltihabı ve ağrıyı hafifletmek için kullanılır. Allopurinol ve febuxostat gibi ilaçlar ürik asit seviyelerini kontrol altına alır. Bol su içmek, vücuttan ürik asit atılımını hızlandırır.
Özellikle bira ve fruktoz içeren içecekler gut ataklarını tetikleyebilir. Sebzeler, tam tahıllar ve az yağlı süt ürünleri tercih edilmelidir. Fazla kiloların kontrol altına alınması gut hastalığı riskini azaltır. Zencefil ve kiraz suyu gibi doğal anti-inflamatuarlar gut semptomlarını hafifletebilir. Akupunktur ve masaj, eklemlerdeki iltihabı ve ağrıyı azaltmaya yardımcı olabilir.
Gut Hastalığı Yaşanmasından Korunma Yolları
Gut hastalığı yaşanmasını önlemek için şu önlemleri almak önemlidir:
- Sağlıklı ve dengeli beslenmek
- Bol su içmek
- Aşırı alkol ve yüksek pürinli gıdalardan kaçınmak
- Düzenli egzersiz yapmak
- Doktor kontrollerini ihmal etmemek
Sonuç
Gut hastalığı, erken teşhis ve uygun tedavi ile kontrol altına alınabilir bir rahatsızlıktır. Beslenme alışkanlıklarını düzenlemek, sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemek, atakları önlemek için büyük önem taşır. Eğer belirtileri yaşıyorsanız, bir uzmana danışarak doğru tedavi yöntemlerini belirlemeniz önemlidir.
