Ellerin bilek kısmında yer alan karpal tüneldeki basınç nedeniyle meydana gelen bir sağlık sorunudur. Sinir sıkışması olarak da tanımlanabilecek bir durumdur. Çoğunlukla el bileği bölgesindeki median sinirin baskı altında kalmasıyla ortaya çıkar. Karpal tünel sendromu, zamanla daha yaygın hale gelmiş ve birçok kişi tarafından karşılaşılan bir rahatsızlık olmuştur.
Karpal Tünel Sendromu Nedenleri
En yaygın nedeni, el bileğinin uzun süre aynı pozisyonda kalmasıdır. Özellikle bilgisayar kullanımı, yazı yazma, iş yerindeki tekrar eden hareketler, neden olur. Ailede benzer sorunları yaşayan kişilerin karpal tünel sendromu geliştirme olasılığı daha yüksektir. Bilek bölgesinde meydana gelen yaralanmalar, tünelin daralmasına ve sinirin baskı altında kalmasına yol açar. Hormonal değişiklikler nedeniyle gebelik sırasında bazı kadınlarda sendrom görülebilir. Obezite, bilekteki sinirin daha fazla baskı altında kalmasına sebep olabilir. Fiziksel aktiviteler sırasında el bileğinin gereğinden fazla zorlanması, sinirlerin sıkışmasına yol açabilir.
Karpal Tünel Sendromu Belirtileri
Karpal tünel sendromu, genellikle ellerde ve bileklerde rahatsızlık hissiyle başlar. Bu rahatsızlıklar, zamanla daha da kötüleşebilir. Başlangıçta parmaklarda bir karıncalanma hissi olur. Bu his genellikle gece uyurken daha belirgin hale gelir. Özellikle el bileği, baş parmak ve işaret parmağında ağrı hissedilebilir. Bu ağrı zamanla dirseğe kadar yayılabilir. Elin parmaklarında güç kaybı olabilir. Bu durum, nesneleri tutmada zorluk yaratabilir. Sendrom ilerledikçe, hastalar ellerinde ve parmaklarında hareket kısıtlılığı yaşayabilirler.
Karpal Tünel Sendromu Tanısı
Tanı genellikle hastanın şikayetleri ve fiziksel muayene sonucunda konulur. Ancak kesin tanı için bazı testler yapılması gerekebilir. Doktor, bilekteki sinir baskısını test etmek için belirli manevralar uygulayabilir. Örneğin, “Phalen testi” adı verilen bir testle hastanın bileği belli bir pozisyonda tutularak semptomların kötüleşip kötüleşmediği kontrol edilir. EMG testi, sinir iletim hızını ölçen bir testtir. Sinirlerin düzgün çalışıp çalışmadığını belirlemede yardımcı olur. Ultrason ve MR, karpal tünelin durumunu değerlendirmek için kullanılan görüntüleme yöntemleridir.
Karpal Tünel Sendromu Tedavi Yöntemleri
Karpal tünel sendromu tedavisi, hastalığın şiddetine ve bireysel duruma göre değişiklik gösterebilir. El bileğini zorlayan aktivitelerden kaçınılması önerilir. Ayrıca, ara sıra bileği dinlendirmek önemlidir. Gece boyunca bileği sabit tutacak ateller kullanmak, sinir baskısını hafifletir. Ağrı kesiciler ve anti-inflamatuar ilaçlar, semptomları geçici olarak hafifletebilir. Kortikosteroid enjeksiyonları da bazen kullanılabilir. Bilek kaslarını güçlendirecek egzersiz ve germe hareketleri, tedavi sürecinde yardımcı olur. Diğer tedavi yöntemlerine yanıt alınamadığında, karpal tünel açılabilir. Bu işlem, sinir üzerindeki baskıyı ortadan kaldırarak hastanın iyileşmesini sağlar.
Karpal Tünel Sendromu Önlenmesi
Karpal tünel sendromu yaşanmasını önlemek için bazı yaşam tarzı değişiklikleri yapmak mümkündür. Uzun süre bilgisayar kullanıyorsanız, her 20 dakikada bir 5 dakikalık ara vermek el sağlığınız için faydalıdır.
El bileklerini güçlendirecek egzersizler yapmak, sinir sıkışmasını önlemeye yardımcı olabilir. Çalışma alanınızı ergonomik olarak düzenlemek, bileklerinize aşırı yük binmesini engeller.
Sonuç
Karpal tünel sendromu, erken tanı ve tedaviyle yönetilebilen bir hastalıktır. Ancak tedavi edilmezse, ciddi sonuçlara yol açabilir. Belirtiler başladığında, bir uzmandan yardım almak çok önemlidir. Yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilecek bir durumdur ancak doğru tedavi yöntemleri ile iyileşme mümkündür.
